اقتصاددانان و تولیدکنندگان معتقدند نشانه‌های کنونی حاکی از این است که سال آینده شرایط اقتصادی ایران پیچیده و دشوارتر خواهد بود.
هرچند به دلیل دامنه وسیع تغییرات و غیرقابل پیش‌بینی بودن بسیاری از شاخص‌ها این احتمال هم وجود دارد که سال آینده شرایط بهبود یابد اما به طور کلی شواهد امسال نشان می‌دهد جنگ اقتصادی در سال آینده نیاز به تجهیزات بیشتری دارد. صمت در آخرین شماره سال ۹۷ به پیشنهاد کارشناسان برای رفتار اقتصادی تولیدکنندگان در سال آینده پرداخته است.
مردم، طلای تولیدکننده
محمدرضا مرتضوی، دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز پیشنهادهایی برای سال آینده دارد. او در این باره به صمت گفت: در شرایط کنونی شکاف عمیقی بین نهاد سیاست‌گذار و صنعتگران احساس می‌شود و این موضوع به نفع کشور نیست. بر این اساس، پیش‌بینی شرایط سال آینده بسیار دشوار است.
وی با اشاره به اینکه ما نمی‌دانیم ارزش پول ملی را چه کسی و با چه هدفی به یک‌چهارم رساند، توضیح داد: تصمیم‌هایی که برای تامین مواد اولیه گرفته می‌شود به سرعت تغییر می‌کند و این موضوع به نفع مردم و کشور نیست. زمانی که بین نهادهای تخصصی و تصمیم‌گیر فاصله ایجاد می‌شود نهادهای تخصصی باید به فکر منافع مردم باشند.
به باور مرتضوی، مردم، معدن طلای بخش تولید هستند و تعهد تولیدکننده باید نسبت به مردم در این شرایط افزایش یابد. تعهد دیگری به کارگران داریم و باید تلاش کنیم تا نیروی کار حفظ شود. به هر حال، این شرایط می‌گذرد اما کشور، مردم، نیروی کار و تولیدکننده پایدار هستند و باید برای حفظ منافع این عناصر تلاش کرد. محدوده ما مردم است و باید این محدوده را حفظ کنیم.
حفظ نیروی کار، اولویت ۹۸
مرتضوی با تاکید بر حفظ نیروی کار و قیمت‌ها در سال آینده گفت: تولیدکننده باید متقاضی داشته باشد و مردم متقاضی محصولاتی هستند که ما تولید می‌کنیم. اگر با تلاش، افزایش بهره‌وری و کاهش نرخ تمام‌شده بتوانیم چرخ تولید را حفظ کنیم، بدون‌شک بیشترین بهره را از شرایط کنونی خواهیم برد.
به گفته دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران ، شرکت‌هایی که به دولت وابستگی بیشتری دارند به مردم رحم نمی‌کنند. در ماه‌های گذشته خودروسازان، شرکت‌های پتروشیمی و به طور کلی صنایع سنگین با افزایش غیرمنطقی نرخ به مردم فشار زیادی وارد کردند. وظیفه تولیدکننده حفظ منافع مشتری است و زمانی که مشتری در بحران اقتصادی قرار گرفته باید مراقب جیب مردم باشیم.
سر سفره کثیف ننشینیم
مرتضوی با بیان اینکه متاسفانه فساد در کشور ما نهادینه شده و باید با آن مقابله کنیم، توضیح داد: زمانی می‌گفتند سعودی‌ها تا هدیه نگیرند کار کسی را انجام نمی‌دهند. شوربختانه این اخلاق امروز در سازمان‌ها و نهادهای بسیاری ایجاد شده و باید با آن مقابله کنیم. این موضوع را باید در نظر داشته باشیم که نمی‌توان از یک سو رشوه داد و از سوی دیگر با اختلاس‌های چند هزار میلیاردی مخالف بود. فساد یک سفره کثیف است و نباید سر سفره کثیف بنشینیم. آنچه امروز شرایط کشور را دچار پیچیدگی و بحران کرده فساد و تصمیم‌های اشتباه است. برای عبور از این گردنه از دو عنصر باید فاصله گرفت.
وی با تاکید بر افزایش کیفیت در سال آینده، توضیح داد: متاسفانه بسیاری از تولیدکنندگان تلاشی برای قدرتمند کردن عبارت «ساخت ایران» نمی‌کنند. مردم به عنوان بزرگ‌ترین حامی تولید امروز نیاز به کاهش نرخ و افزایش کیفیت دارند، برای رشد اقتصادی باید به خواسته متقاضی و مشتری احترام گذاشت. دوره کنونی سپری می‌شود و کشور از این بحران عبور می‌کند اما نقش کارخانه‌هایی که در این دوره از مردم حمایت کردند و نقش آنهایی که با افزایش بی‌دلیل نرخ به مردم فشار مضاعف آوردند فراموش نمی‌شود.